Ngữ cảnh

Bữa kia tình cờ coi thấy người ta cãi nhau về bản dịch trên báo kia, cái từ aparent người thì dịch thành có biểu hiện, người thì dịch thành rõ ràng. Tại rảnh mà. Ai cũng nói mình đúng, ta coi lướt lướt thấy vậy nên mới tò mò vô coi nguyên xi cái bản dịch của tờ báo, chớ bình thường ta ít khi coi bản dịch nếu đã coi bản gốc vì cán bộ dịch hay lắm. Lần kia coi trên CNN cái bài báo gì đó người ta hỏi cán bộ về nhân quyền, thấy rõ ràng là human right vậy mà cứ đè đầu ra mà dịch là đường lối chính sách ~ policy cái kiểu gì đó, thấy mắc bịnh luôn, thì tóm lại không ý kiến. Khi dùng từ người ta căn cứ vào ngữ cảnh để dùng từ cho thích hợp, khi viết cái gì đó cũng như khi dịch 1 cái gì đó cũng vậy mà. Cho nên khi mà nhằm để khuyến cáo thì cần thông tin rõ ràng, không gây hiểu sai hay nhầm lẫn, vậy cho nên chỉ cần nhìn vô cách hành văn là hiểu rồi. Xét về kiểu word to word thì ai cũng đúng, xét về mục đích thì mỗi người nhận thức khác nhau nên hành văn khác nhau. Mà cái nhận thức thì khó nói. Tiếng Anh thuộc loại rõ ràng đó, chớ gặp tiếng Pháp mấy kiểu múa bút thì còn cãi nhau tới khuya. Thì quá khứ để diễn tả hành động tương lai, và thì tương lai để diễn tả hành động quá khứ, đúng là xứ nhiều chuyện, hehe. Tự nhiên nhớ tới từ wanted, để mỗi chữ wanted với cái mặt chình ình và 1 đống chữa gì đó thì bình thường người ta biết là lịnh truy nã, nhưng không chừng không đọc dịch luôn là ao ước cũng nên, hehe. Học ngoại ngữ mà coi từ điển gốc của nó như từ điẻn oxford, cambridge hay từ điển larousse thì dùng từ đúng nhưng cũng kẹt là đôi khi dịch ra tiếng mẹ đẻ thì hơi bí vì phải loay hoay kiếm từ tiếng Việt cho phù hợp, còn nếu chỉ học theo từ điển tiếng Việt thì đôi lúc dùng rất sai, vì bi giờ đôi khi người ta dùng từ kỳ cục vô cùng. Trí thức xhcn mà. Thấy đau lòng gì đâu. Lần kia có mấy người sống ở nước ngoài lâu rồi, nói chuyện tiếng Việt có lần đang nói họ loay hoay hoài không biết dùng từ gì cho phù hợp, ta hiểu nên mới nói cứ nói tiếng Anh, tiếng Pháp mấy từ mà không biết dùng bằng tiếng Việt là gì đi, em ráng cũng hiểu mà, chớ nói tiếng Nga tiếng Đức thì em khỏi cần hiểu luôn vì có biết đâu mà hiểu. Họ ngại sợ chêm thêm tiếng Anh vào tiếng Việt thì bị chửi, còn tiếng Việt thì họ bí đó mà. Ta đôi khi đọc cái gì hiểu nhưng dịch ra cho người ta cũng bí trong khi dùng tiếng Việt hàng ngày nói chi họ năm thì mười thưở mới dùng tiếng Việt. Tiếng Nga hồi đại học có học giờ quên sạch sẽ như chưa từng biết nó, hay thiệt đó, chẳng biết hồi xưa học kiểu gì. Giống như mấy người mất trí nhớ quên sạch người yêu mà họ từng yêu tha thiết đó, hehe. Mà ngôn ngữ là sinh ngữ cho nên luôn phải update cho nên từ điển cũng phải dùng quyển mới. Ta có mấy cuốn từ điển dày cộp cả gang tay giờ lâu lâu dọn tủ lấy ra ngó, giống như ngó mấy cái áo dài cất trong tủ mà hồi xưa ta mặc đi làm đó, hay mấy cái áo đầm hôi xưa ơi là xưa. Ta coi ngữ pháp tiếng pháp qua quyển grammaire larousse hay mấy quyền sách ngữ pháp của pháp, nhưng cũng phải chui vô mấy forum để coi giờ người ta nói kiểu gì chớ không thôi thành kiểu giống mấy ông bà già thời thượng cổ. Sực nhớ tới bữa cô kia thấy cái gì trên mạng đó cổ hỏi ta ak47 là cái gì mà thấy người ta nói tùm lum vậy chị, ta buồn cười giải thích cho nó.